भीमरूपी महारुद्रा, वज्र हनुमान मारुती।
वनारी अंजनीसूता, रामदूता प्रभंजना ॥१॥
महाबळी प्राणदाता, सकळां उठवीं बळें।
सौख्यकारी दुःखहारी, दूत वैष्णव गायका ॥२॥
दीनानाथा हरीरूपा, सुंदरा जगदंतरा।
पाताळ देवता हंता, भव्य सिंदूर लेपना ॥३॥
लोकनाथा जगन्नाथा, प्राणनाथा पुरातना।
पुण्यवंता पुण्यशीला, पावना परितोषका ॥४॥
ध्वजांगे उचली बाहू, आवेशें लोटिला पुढें।
काळाग्नी काळरुद्राग्नी, देखतां कांपती भयें ॥५॥
ब्रह्मांडे माईलें नेणों, आवळे दंतपंगती।
नेत्राग्नी चालिल्या ज्वाळा, भृकुटी त्राहिटिल्या बळें ॥६॥
पुच्छ तें मुरडिलें माथां, किरीटी कुंडलें बरीं।
सुवर्णकटीकासोटी, घंटा किंकिणी नागरा ॥७॥
ठकारे पर्वताऐसा, नेटका सडपातळू।
चपळांग पाहतां मोठें, महाविद्युल्लतेपरी ॥८॥
कोटिच्या कोटि उड्डाणें, झेपावे उत्तरेकडे।
मंद्राद्रीसारिखा द्रोणू, क्रोधे उत्पाटिला बळें ॥९॥
आणिला मागुतीं नेला, आला गेला मनोगती।
मनासी टाकिलें मागें, गतीसी तुळणा नसे ॥१०॥
अणूपासोनि ब्रह्मांडा, येवढा होत जातसे।
तयासी तुळणा कोठें, मेरुमंदार धाकुटें ॥११॥
ब्रह्मांडाभोंवते वेढे, वज्रपुच्छ करू शके।
तयासि तूळणा कैचीं, ब्रह्मांडीं पाहतां नसे ॥१२॥
आरक्त देखिलें डोळां, ग्रासिलें सूर्यमंडळा।
वाढतां वाढतां वाढे, भेदिलें शून्यमंडळा ॥१३॥
धनधान्य पशुवृद्धी, पुत्रपौत्र समग्रही।
पावती रूपविद्यादी, स्तोत्र पाठें करूनियां ॥१४॥
भूतप्रेतसमंधादी, रोगव्याधी समस्तही।
नासती तूटती चिंता, आनंदें भीमदर्शनें ॥१५॥
हे धरा पंधराश्लोकी, लाभली शोभली बरी।
दृढदेहो निसंदेहो, संख्या चंद्रकळागुणें ॥१६॥
रामदासी अग्रगण्यू, कपिकुळासी मंडणू।
रामरूपी अंतरात्मा, दर्शनें दोष नासती ॥१७॥
॥ इति श्रीरामदासकृतं संकटनिरसनं मारुतिस्तोत्रं संपूर्णम् ॥
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
मराठी अर्थ:
भीमरूपी महारुद्रा या स्तोत्रात हनुमानजींचे महाकाय रूप वर्णन केले आहे. हे स्तोत्र समर्थ रामदासस्वामींनी रचले आहे, आणि यामध्ये हनुमानाच्या अतुलनीय शक्ती आणि सामर्थ्याचे वर्णन आहे. हनुमानजींचे रूप, त्यांची ताकद, क्रोध, आणि त्यांचे भक्तांवरील अनंत कृपादृष्टी यांचे वर्णन केलेले आहे. हे स्तोत्र पाठ केल्याने भक्तांच्या सर्व संकटांचा नाश होतो आणि त्यांना सौख्य व संपत्ती प्राप्त होते.
स्तोत्रातील प्रमुख अर्थ:
पहिल्या श्लोकात हनुमानाचे रूप अत्यंत भयंकर आणि शक्तिशाली असे वर्णन केले आहे.
दुसऱ्या श्लोकात हनुमानाच्या बळाचे आणि त्यांच्या भक्तांना दिलेल्या संरक्षणाचे वर्णन आहे.
तिसऱ्या श्लोकात हनुमानाच्या रूपाचे आणि त्यांच्या कार्याचे गौरव केले आहे.
चौथ्या श्लोकात हनुमानाला विश्वाचा रक्षक म्हणून संबोधले आहे.
पाचव्या श्लोकात हनुमानाच्या क्रोधाचे आणि त्यांच्या प्रचंड शक्तीचे वर्णन आहे.
शेवटच्या श्लोकांत हनुमानाच्या कृपादृष्टीमुळे भक्तांच्या जीवनातील सर्व दु:खांचा नाश होतो असे म्हटले आहे.
समारोप: हे स्तोत्र पाठ केल्याने भक्तांना हनुमानाची कृपा प्राप्त होते आणि त्यांच्या जीवनातील सर्व संकटांचा नाश होतो.
स्तोत्राच्या शेवटी समर्थ रामदासस्वामी हनुमानाच्या भक्तांनी हे स्तोत्र पाठ करावे आणि त्यांच्या कृपेचा अनुभव घ्यावा, असा उपदेश देतात.
